مرمت کهن ترین کلیسای دنیا مسیحیت - مجله روگذر

ایرنا: این بنای تاریخی کم نظیر با بازدید سالانه بیش از 25 هزار نفر، روی مزار تاتائوس یکی از حواریون حضرت مسیح (ع) احداث شده است و تاریخچه ساخت آن به عنوان اولین کلیسای دنیا بر اساس اسناد موجود به بعد از شهادت تاتائوس مقدس برمی گردد.

بنای قره کلیسا جزو 2 اثر ثبت شده دنیای آذربایجان غربی است و در تیرماه هر سال آیین مذهبی این کلیسا با عنوان باداراک با حضور بیش از 2 هزار زائر از مناطق مختلف دنیا در محوطه داخلی و اطراف آن برگزار می گردد.

صیانت از این اثر دنیای در حای طی سال های اخیر در دستور کار مسوولان نهاده شده که اعتبار مربوط به مرمت تخصصی آن به گفته مسوولان امر نیز در سریع ترین زمان ممکن اختصاص می یابد و همین امر ناقوس مرمت کلیسا را به صدا در آورده است.

به گفته مدیر پایگاه میراث دنیای کلیساهای ایران مرمت قره کلیسا با نظر کارشناسان فنی و منطبق با استانداردهای یونسکو انجام می گردد و هیچ اقدامی به صورت خودسرانه و بدون نظر کارشناسان صورت نمی گیرد.

شرلی آودیان اضافه نمود: سنگ های استفاده شده در عملیات مرمت به لحاظ کیفیت و رنگ مشابه نمونه اصلی بوده و در عین حال بر اساس نظر کارشناسان امر، 80 درصد سنگ های کلیسا سفید است.

وی به مراحل مرمت این کلیسا نیز اشاره نمود و گفت: طرح جامع مرمت کلیسای تادئوس مقدس (قره کلیسا) پس از برگزاری چندین جلسه در ایران و ارمنستان از طرف هیات راهبردی پایگاه و شورای فنی استان و شورای خلیفه گری ارامنه آذربایجان و اعضای یونسکو در سال 1395 تصویب شد.

وی گفت: با توجه به شرایط آب وهوایی منطقه اجرای این طرح در یک برنامه زمانی پنج ساله در پنج فاز و بر اساس ضرورت های مرمتی بنا برنامه ریزی شد.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی نیز گفت: فاز اول مرمت این پروژه در سال 1396آغاز شد که مرمت و عایق بندی پشت بام (سطوح شیب دار سنگی) کلیسای قدیمی تر را در برمی گرفت.

جلیلی جباری گفت: این فاز بعد از 6 ماه به خاتمه رسید و سال 1397 فاز دوم عملیات مرمتی یعنی مرمت دو گنبد کلیسا اجرا شد و گنبد سفید کلیسا که وضعیت نامطلوبی داشت و بیش از 80 درصد سنگ های آن آسیب دیده بود، مورد مرمت نهاده شد.

وی ادامه داد: برای تهیه سنگ هایی که به لحاظ کیفیت و رنگ مشابه نمونه اصلی باشد، حدود سه ماه به معادن منطقه مراجعه شد که در نهایت با نظر هیات راهبردی پایگاه این سنگ ها انتخاب گشت.

جباری بیان نمود: گنبد کوچک تر احتیاج به سامان دهی داشت و باید سطح گنبد از گل سنگ ها، فضولات حیوانی و قارچ ها پاکسازی می شد و در جریان عملیات مرمت یک لایه یک ونیم سانتی متری از روی گنبد برداشته شد.

وی در مورد فاز سوم مرمت قره کلیسا که در حال اجرا است، گفت: بعد از سال ها کوشش، پوشش شیروانی متناسب و کارآمدی بر روی سقف این کلیسا نهاده شد که منجر به حل معضل رطوبت می گردد.

جباری اضافه نمود: این پوشش شیروانی متشکل از سه لایه است که امکان نفوذ رطوبت ناشی از برف و باران سنگین این منطقه را به فضای داخلی کلیسا به صفر می رساند؛ همچنین این سقف شیب دار نمایی متناسب با رنگ و بافت مصالح بنایی بنا را به ارمغان می آورد.

وی گفت: اجرای این پوشش توسط کارشناسان خبره ارمنی که نمایندگان تأییدشده از سوی شرکت مادر هستند، با ابزار ویژه ای صورت پذیرفت که متضمن عملکرد صحیح آن است.

وی با اشاره به اینکه فازهای چهار و پنج شامل مرمت برج ناقوس فضای داخلی و استحکام بخشی ستون ها در سال های آینده انجام می گردد، گفت: تمامی طرح های اجرایی مرمت این بنای دنیای که در چند مرحله اجرا می گردد، از طرف هیات راهبردی پایگاه کلیساها و کارشناسان فنی اداره کل میراث فرهنگی آذربایجان غربی، طی جلسات متعددی در ایران و ارمنستان و با حضور و مشارکت شورای خلیفه گری ارامنه ایران و اسقف اعظم تأیید و تصویب می گردد.

معاون اداره،کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی نیز گفت: مرمت این اثر دنیای ضوابط خاصی دارد و گسترش زیرساخت ها و مرمت های اساسی و بحث های بوم گردی آن همیشه در دستور کار بوده است.

حسن سپهرفر اضافه نمود: سال جاری بیش از 2 میلیارد و 500 میلیون ریال برای مرمت گنبد اصلی کلیسا و مرمت زاکاریا و ساندوخت در این مکان هزینه شده و درب اصلی آن نیز که سرقت شده بود، بر اساس آخرین عکس یافته شده از آن احیا و دوباره نصب شده است.

وی ابراز امیدواری کرد تا خاتمه سال جاری عصارخانه قره کلیسا نیز که راهبان در گذشته روغن گیری می کردند و هم اکنون تنها بقایا و اهرم های این عصارخانه باقی مانده است، دوباره احیا و مرمت گردد.

به گزارش ایرنا قره کلیسا یکی از زیباترین و پرنقش و نگارترین کلیساهای ارامنه در ایران به شمار می رود که با سنگ های تراشیده سیاه و سفید ساخته شده است؛ 2 گنبد 24 و 18 متری آن را نیز باید به زیبایی هایش اضافه نمود.

تعداد دیرهای اطراف کلیسا 44 باب و مساحت کل مجموعه اندکی بیشتر از 6 هزار مترمربع بوده و از جمله مهمترین شاخصه های قره کلیسا می توان به تزئین این اثر باستانی به داستان های شاهنامه اشاره نمود که زیبایی خاصی به این اثر بخشیده است.

آیین زیارتی قره کلیسا در سال 1388 بعد از 2 سال کار پژوهشی با شماره 52 در فهرست میراث ناملموس کشور ثبت شد و از سال گذشته هم موضوع ثبت دنیای آن مطرح است.

اکنون مراسم مذهبی باداراک به صورت سالانه با حضور ارامنه کشورهای ارمنستان، سوریه، لبنان، هلند، فرانسه، اتریش، آلمان، کانادا و دیگر کشورهای دنیا در این مکان برگزار می گردد و یکی از هفت آیین مقدس در تمام فرقه های مسیحیت است.