مقارنه دیدنی مریخ و زهره در هفته دوم تیر 1402 - مجله روگذر

به نوشته اسکای اند تلسکوپ، در این هفته فاز ماه رو به کاهش است و به سمت تربیع آخر پیش می رود. با این حال همچنان حضور آن در آسمان شب غالب است و نور آن شاید مانع تماشای بسیاری از اجرام اعماق آسمان بدون ابزار رصدی باشد.

با این وجود اغلب سیاره های منظومه شمسی به میزان ای درخشان هستند که با وجود نور ماه و حتی در حضور آلودگی نوری شهرهای بزرگ بتوان آن ها را مشاهده کرد. به همین علت هم به نوشته مجله نجوم، در روز نخست هفته، فرصت می توان از فرصت مناسب تماشای هم نشینی مریخ و زهره استفاده کرد.

علاوه بر این آسمان بامدادی هم با حضور دو غول گازی منظومه شمسی یعنی زحل و مشتری که به ترتیب طلوع می نمایند، جلوه خاصی خواهد داشت.

رویدادهای نجومی هفته دوم تیر 1402

شنبه 10 تیر

در صبح این روز ساعت 08:35 به وقت تهران سیاره عطارد در مقارنه خارجی با خورشید قرار می گیرد که پس از آن از آسمان صبحگاهی وارد آسمان شامگاهی می گردد و در هفته های آینده باید اندکی پس از غروب دنبال آن باشید.

ساعت 16:30 هم سیاره نپتون در اقامت اول قرار می گیرد و حرکت بازگشتی خود را آغاز می نماید. اما شاید تماشایی ترین رویداد این روز، مقارنه دو سیاره معروف منظومه شمسی باشد.

مریخ و زهره اکنون در حداقل فاصله خود قرار دارند و مقارنه ای تماشایی را با فاصله تنها 3.6 درجه از هم شکل داده اند. این چشم انداز آسمانی تماشای از حدود ساعت 20:00 تا 21:30 قابل مشاهده است و اوج آن در ساعت 20:19 خواهد بود.

مریخ برای بیش از یک ماه آینده در ارتفاع پایین پس از غروب باقی خواهد ماند و مدت زمان رصد زهره زودتر کاهش می یابد و به سمت غروب خورشید پیش می رود.

در این هنگام ماه هم در میانه راه بین صورت فلکی عقرب در سمت غرب آن و صورت فلکی کمان (قوس) در سمت شرق آن می درخشد. فاصله آن با قلب العقرب 5.6 درجه است و تا حدود 02:00 بامداد روز بعد فرصت مناسبی برای رصد آن هاست.

یک شنبه 11 تیر

با این که تابستان است اما صورت فلکی ذات الکرسی (Cassiopeia) هم در حال افزایش ارتفاع و آماده شدن برای نمایش خود در شامگاه های پاییزی و زمستانی است. برای تماشا آن می توانید در ارتفاع پایین سمت شمال و شمال شرقی در پی شکل W آن باشید.

دوشنبه 12 تیر

ماه کامل در ساعت 15:09 به وقت تهران روی می دهد و عصرگاه در صورت فلکی کمان (Sagittarius) می درخشد. قلب کهکشان راه شیری در سمت این صورت فلکی از دید ناظر زمینی قرار گرفته است و در سال های گذشته دانشمندان پیروز به ثبت تصویر سیاهچاله بزرگ مرکز آن شده بودند.

این شب ها فرصت خوبی برای تماشای ستارگان مثلث تابستانی و تمرکز روی رنگ های آن هاست. برای نمونه دو ستاره درخشان تابستان عبارتند از نسر واقع (Vega) که در حال حاضر سمت شرق آسمان در هنگام غروب با ارتفاع بسیار زیاد قرار گرفته است و سماک رامح (Arcturus) که آن هم با ارتفاع زیاد اما سمت جنوب غربی آسمان دیده می گردد.

نسر واقع با رنگ آبی-یخی سفید می درخشد اما سماک رامح (ژوبین دار) که به آن نگهبان شمال هم گفته می گردد، یک غول زرد-نارنجی است. با آگاهی از رنگ های آن ها می توانید توانایی چشم خود را در تشخیص رنگ های ستارگان محک بزنید.

البته با دوربین های دوچشمی همواره درک رنگ های ستاره ها را بسیار آسان تر می نمایند و با یاری آن ها می توانید طیف گسترده ای از رنگ ها را در آسمان شب جست وجو کنید.

سه شنبه 13 تیر

سمت شمال و شمال شرقی آسمان پس از تاریکی هوا در ارتفاع پایین ضلع بالا سمت راست شکل W صورت فلکی ذات الکرسی، به آرامی آغاز به کج شدن و بالا رفتن می نماید. این صورت فلکی نشان گر یک ملکه باستانی اتیوپی است که روی صندلی خود تکیه زده است. بالاتر از آن هم، الگوی صورت فلکی خانه-مانند شوهر کم نور او، یعنی قیفاووس (Cepheus) دیده می گردد.

چهارشنبه 14 تیر

ساعت 01:58 ماه با فاصله 360 هزار کیلومتر از زمین، در حضیض مداری قرار می گیرد. با توجه به مکانیک مداری ماه، در یک بازه زمانی کوتاه نیم ساعته پس از تاریکی هوا شاهد آسمان بدون حضور ماه خواهیم بود.

از این فرصت بهره ببرید تا ببینید که به چه میزان می توانید طاق بزرگ کهکشان راه شیری را که در نیمه شرقی آسمان بالا می آید، مشاهده کنید. این نوار از دهانه شکل قوری صورت فلکی قوس در سمت جنوب و جنوب شرقی آسمان، به بالا سمت چپ امتداد می یابد و از پایین مثلث تابستانی می گذرد و سپس به سمت ذات الکرسی و برساوش در شمال و شمال شرقی آسمان می رود.

پنج شنبه 15 تیر

فاز ماه رو به کاهش است و اواخر امشب فقط چند درجه زیر زحل طلوع می نماید. با آغاز سپیده دم در آسمان صبح آدینه، می توانید آن ها را سمت جنوب آسمان دنبال کنید که چشم انداز ای تماشای را شکل داده اند.

در یک نمای تلسکوپی یا با یک دوربین دوچشمی مناسب می توانید حلقه های تماشایی زحل را هم ببینید.

آدینه 16 تیر

ساعت 00:06 یک رویداد در گردش سالانه زمین روی می دهد و سیاره ما با فاصله 152 میلیون کیلومتری از خورشید به اوج مداری خود می رسد.

در ساعت 04:30 ماه به نزدیک ترین فاصله از زحل با جدایی زاویه ای 4.2 درجه می رسد و همان طور که اشاره شد این رویداد از شامگاه پنج شنبه تا سحرگاه آدینه قابل مشاهده است.

ساعت 23:53 هم می توانید شاهد اختفای ستاره پسی 2-دلو با ماه باشید که تا ساعت 00:56 روز بعد ادامه دارد. قدر این ستاره 4.2 است و برای رصد آن در کنار ماه احتیاج به ابزار اپتیکی خواهید داشت.

شرایط سیارات در هفته دوم تیر 1402

عطارد در تابش خیره نماینده خورشید از چشم پنهان است و در هفته های آینده باید در آسمان شامگاهی در پی آن باشید.

زهره با قدر 4.7- در صورت فلکی شیر (Leo) قرار گرفته است و به خوبی از هنگام غروب رخ نمایی می نماید. اکنون هنوز فرصت خوبی برای رصد این سیاره درخشان منظومه شمسی است اما به تدریج زمان رصد شامگاهی آن کاهش می یابد.

حتی با استفاده از تلسکوپ می توانید هلال سفید زیبا و چشم نواز آن را ببینید که فاز آن رو به افزایش است. در حال حاضر این هلال 35 ثانیه قوسی ارتفاع دار و 28 درصد نور خورشید را بازتاب می دهد.

مریخ با قدر 1.7 هم در صورت فلکی شیر قرار گرفته است و در ابتدای هفته با فاصله حدود 4 درجه ای سمت چپ بالای سیاره ناهید می درخشد و مقارنه ای مجذوب نماینده را شکل می دهد. این دو سیاره به تدریج آغاز به دور شدن از هم می نمایند.

اما می توانید در پی ستاره معروف قلب الاسد (Regulus) هم باشید که مریخ هر روز به آن نزدیک تر می گردد. این ستاره کمی روشن تر از مریخ است و بالا سمت چپ آن قرار گرفته است.

در نمای تلسکوپی هم اکنون مریخ فقط به شکل یک حباب کوچک به قطر 4.2 ثانیه قوسی دیده می گردد چون در سمت دور مدار خود نسبت به ما قرار گرفته است.

مشتری با قدر 2.2- در صورت فلکی حمل (Aries) حدود ساعت 1 یا 2 بامداد در سمت شرق و شمال شرقی آسمان طلوع می نماید و در ابتدای سحربه خوبی در آسمان می درخشد.

زحل قدر با قدر 0.8 در صورت فلکی کم نور دلو (Aquarius) حکمرانی می نماید و از حدود ساعت 11 شب می توانید آن را سمت جنوب و جنوب شرقی آسمان مشاهده کنید. در ابتدای سپیده دم، در بالاترین و ثابت ترین موقعیت خود برای رصد با تلسکوپ قرار گرفته است. درخشندگی آن به میزان ای است که به آسانی حتی از درون شهرهای بزرگ هم قابل رؤیت است.

اورانوس با قدر 5.8 هم در صورت فلکی حمل حضور دارد و در ابتدای طلوع سمت شرق و شمال شرقی آسمان حدود 11 درجه پایین تر و سمت چپ مشتری جای گرفته است.

نپتون پیش از طلوغ با قدر 7.9 در مرز صورت های فلکی دلو و حوت سمت جنوب شرقی آسمان دیده می گردد. برای رصد آن که در 20 درجه شرقی زحل در امتداد دایره البروج قرار گرفته است، به ابزار رصدی احتیاج دارید.