7 آبفشان معروف و ساخت دست بشر - مجله روگذر

آبفشان پرواز (Fly Geyser)

آبفشان پرواز یکی از بهترین و بارزترین نمونه های آبفشان های مصنوعی جهانست. این آبفشان در شهر واشو، ایالت نوادا و در 32 کیلومتری شهر گرلش آمریکا نهاده شده است که حدودا کمتر از یک مایل از بزرگراه ایالتی 34 فاصله دارد. آبفشان مذکور در سال 1916 و طی حفاری یک چاه ایجاد شد. این چاه، به مدت چندین دهه، عملکردی عادی داشت، اما در دهه 1960، آب گرم زیرزمینی، دیواره چاه را شکافت و سپس به سطح زمین فوران کرد. مواد معدنی مایع، آغاز به بالا رفتن و جمع شدن کرد که نتیجه اش انباشتی از آب با رنگ های فوق العاده زیبا بود که روی آبفشانِ ایجاد شده می ریختند. رنگ های زیبای این آبفشان در نتیجه جلبک های گرمایشی زیرزمینی به وجود آمده بودند. این آبفشان چندین شیب پلکانی دارد که آب را در قالب 30 الی 40 حوضچه و در ناحیه ای به وسعت 300 مترمربع پخش می نماید. ارتفاع انباشت آب ایجاد شده 1.5 متر است که آبفشان از بالای آن انباشت 1.5 متری دیگری به سمت بالا پرتاب می نماید. میزان آب انباشت شده، هر روز بیشتر از قبل می گردد.

آبفشان بلور (Crystal Geyser)

آبفشان بلور، در قسمت شرقی گرین ریور نهاده شده است که حدود 7 کیلومتر پایین تر از گرین ریور در یوتای آمریکاست. بر خلاف دیگر آبفشان ها که آب داغ به بیرون می دهند، از این آبفشان، آب سرد فوران می نماید. آبفشان های آب سرد در پِی افزایش تدریجی و مکرر دی اکسید کربن به وجود می آیند. فوران آب به وجود آمده از این آبفشان ها مانند همان چیزی است که بعد از تکان دادن نوشابه گازدار و باز کردنش مشاهده می کنیم. تعداد آبفشان های آب سرد بسیار کمتر از آبفشان های آب گرم هستند؛ به همین ترتیب، آبفشان های آب سرد مصنوعی ساخت بشر نیز بسیار کمیاب اند. آبفشان بلور در سال 1936 و در حالی کشف شد که یک چاه اکتشافی نفت در حال حفاری با عمق 800 متر بود. این حفاری موجب ایجاد یک آبخیز حدود 215 متری مملو از دی اکسید کربن شد. از آن موقع تا کنون، این آبفشان، گهگاهی مقدار زیادی آبِ کربن دی اکسیددار و سنگ آهک دار بیرون می دهد. آبفشان بلور از هر 8 ساعت و گاهی از هر 22 ساعت به مدت 30 دقیقه فوران می نماید. این آب ها تا ارتفاع 40 متر هم بالا می رفتند، اما امروزه این فوران ها بیش از 6 متر نیستند. محققانی که در خصوص آبفشان ها مطالعه می نمایند، بر این باورند که یکی از دلایل مسدود شدن این آبفشان ها، پرتاب سنگ مردم به داخل آن است که فکر می نمایند با این کار می توانند راهش را باز نمایند.

آبفشان سودا اسپرینگ (Soda Springs Geyser)

سودا اسپرینگ در ایالت آیداهوی آمریکا، تنها آبفشان کنترل شده جهان است. این آبفشان در سال 1937 و هنگامی یافت شد که فردی در حال حفاری برای یافتن منبع آب گرم برای شنا کردن بود. او به طور اتفاقی یک حفره 96 متری زیرزمینی را سوراخ کرد. این حفره، پر از گاز و آب تحت فشار دی اکسید کربن بود که با انرژی بسیار زیادی به بیرون فوران کرد. بر خلاف آبفشان های طبیعی که دوره ای فوران می نمایند، آب سودا اسپرینگ، به طور پیوسته آغاز به بیرون رفتن کرد. بنابراین روی این آبفشان، درپوشی قرار داده شد و نیز تحت کنترل نهاده شد که در ساعات تعیین اقدام به باز و بسته کردن آن می نمایند.

در روزهایی که وزش باد وجود ندارد، ارتفاع فوران آبفشان بین 30 تا 45 متر گزارش شده است. در حوالی این آبفشان یک مرکز گردشگری و تفریحی و نیز مناطق سرسبز با آلاچیق وجود دارد که می توان در آنجا به پیک نیک رفت و به تماشای آبفشان نشست.

آبفشان هرلانی (Herlanys Geyser)

تنها آبفشان آب سرد اسلواکی در در روستای هرلانی و ناحیه کوشیک اوغلی در شرق اسلواکی نهاده شده است. در دهه 1870 یک چاه آرتیزن در پی یافتن منبع آب معدنی و نیز برای کشف چشمه آب طبیعی در این منطقه حفاری شد. این چاه تا عمق 404 متری ادامه یافت که در نهایت منجر به فوران فشار قوی آب ولرم شد. آبفشان هرلانی در فواصل 32 و 34 ساعته با ارتفاع 15 متر، آب به بیرون می دهد. فوران این آبفشان حدود 26 دقیقه ادامه می یابد و شدت بیرون زدن آب در اینجا، 25 تا 30 لیتر در ثانیه است. در 125 سالی که از عمر این آبفشان می گذرد، تا کنون 40 هزار بار فوران و 20 میلیون لیتر آب به بیرون جهیده است.

آبفشان آندرناخ (Andernach Geyser)

این آبفشان، بلندترین آبفشان آب سرد جهان و در شهر آندرناخ آلمان واقع شده است. این آبفشان اولین بار در سال 1903 و زمانی به وجود آمد که حفره ای در جستجوی چشمه های آب معدنی در حوالی شبه جزیره نامدیر ورث حفاری می شد. در ابتدا از این آبفشان برای تهیه بطری آب معدنی استفاده می شد؛ اما صدمات وارده شده به آن طی جنگ جهانی اول، موجب توقف این کار شد. بعد از اتمام جنگ، شرکت دیگری منطقه آبفشان را اجاره کرد و مدت 30 سال ازآب آن دی اکسید کربن از آب استخراج کرد، اما مسائل فنی باز هم منجر به تعطیل شدن کارخانه شد. این آبفشان بار دیگر در سال 2006 به عنوان یک جاذبه گردشگری آغاز به کار کرد.

آبفشان آندرناخ، به طور معمول، هر دو ساعت یک بار و به مدت 6 الی 8 دقیقه فوران می نماید. این آبفشان در یک منطقه حفاظت شده طبیعی نهاده شده است که همه ساله از یک آوریل تا 31 اکتبر باز است و به علت سرمای شدید زمستان، این منطقه از یک نوامبر تا 31 مارس بسته می گردد.

آبفشان چفین رنچ (Chaffin Ranch Geyser)

آبفشان چفین رنچ که در نتیجه یک عملیات حفاری به وجود آمده است، دقیقا در 19 کیلومتری آبفشان بلور و 100 متری شمالِ رودخانه سن رافائل نهاده شده است. همچنین فاصله اش از گرین ریور تنها 1.6 کیلومتر است. این آبفشان معمولا هر 2 تا 4 ساعت و با ارتفاع 5 الی 10 متر فوران می نماید. آبفشان چفین ریچ در بهار و تابستان متعادل تر است و اغلب در پاییز و زمستان، فوران های کمتری را شاهد هستیم. احتمالا این موضوع به سبب سطح آب های زیرزمینی است. آبفشان چفین رنچ در دهه 1930 به دست یک گروه حفاری ایجاد شد که به دنبال نفت بودند.

آبفشان اُلد پرپچوال (Old Perpetual)

این آبفشان، در شهر لیک اورگن آمریکا و در 3 کیلومتری لیک ویو (شیکاگو) واقع شده است. آبفشان الد پرپچوال در نتیجه حفاری های دهه 1920 ایجاد شد. بلافاصله بعد از شکل گرفتنش، تبدیل به جاذبه گردشگری شده و مردم از سرتاسر جهان برای تماشای فوران آب و نیز شنا کردن در آب معدنی به این مکان آمدند. بیش از 90 سال است که تنها آبفشان اورگن، فوران هایی با دمای 93 درجه سانتیگراد و ارتفاع 12 متر در هر 30 ثانیه تا 2 دقیقه به هوا پرتاب می نماید. اما طی سالیان گذشته، این آبفشان آغاز به خشک شدن نموده است. آبفشان الد پرپچوال، در ژوئن 2009 از حرکت باز ایستاد، اما اخباری مبنی بر فعالیت دوباره این آبفشان در ماه مه 2014 منتشر شد.