سیر تا پیاز پول های کثیف در سینما - مجله روگذر

به گزارش، سیدمحمدهادی رضوی و احسان دلاویز، دو چهره ای بودند که طبق اعلام سخنگوی قوه قضاییه در اواخر هفته گذشته، به ترتیب به 20 و 10 سال زندان محکوم شدند. اگرچه پیش از آن ها، دو سرمایه گذار دیگر سینما به حبس محکوم شده بودند؛ ولی به دلیل آن که دلیل شهرت آن ها سینما نبود، آن چنان در محافل سینمایی مورد بحث قرار نگرفت، حسین راهنماییی در فوتبال مشهور بود و بابک زنجانی در صنعت نفت. حالا محکومیت رضوی و دلاویز، بحث پول های کثیف را دوباره به راه انداخته است.

در زمان بازگشایی سینما ها در ابتدای دهه 60، مدیرانی که سکان راهنمایی سینمای کشور را به دست گرفتند، در ریل گذاری جدید سینما کوشش کردند تا نقش دولت پررنگ باشد. تا سال ها تا حدودی همه چیز سینمای ایران، از فراوری تا اکران دولتی بود. اغلب فیلم ها زیان ده بودند و بنیاد سینمایی فارابی به عنوان بازوی فراوری وزارت ارشاد، سینمای ایران را در مشت خود داشت. بخش کوچکی از سینما نیز که خصوصی بود، به وسیله دریافت تسهیلات کم بهره و تجهیزات فراوری به نوعی وابسته به بخش دولتی بود.

این بخش خصوصی به نسبت لاغر، چند فراورینماینده بزرگ تر داشت؛ از جمله مؤسسات راهنمایی فیلم و پویا فیلم. فراوریات این دو دفتر، بخش کوچکی از مجموعه سینمای ایران را در بر می گرفت، اما به هر حال وجود داشت. در یک دهه اخیر این دسته از سینماگران بیشتر شدند. چهره هایی مانند مصطفی کیایی، فیلمیران، علی عطشانی و... توانسته اند فیلم های مستقل تری بسازند و یاری های دولتی کمتری دریافت نمایند. در فضای کنونی سینمای ایران، اغلب، فیلم های کمدی هستند که می توانند سودده باشند و سرمایه پروژه بعدی سازندگان را فراهم نمایند. علاوه بر این، سریال های نمایش خانگی که معمولاً سریع به سوددهی می رسند، به سینماگران یاری زیادی نموده است.

در دهه 90 سینمای ایران چندین سرمایه گذار متمول و پرحاشیه به خود دیده که ثروت شان را از جایی غیر از سینما کسب نموده اند و دست ودلبازانه مشغول خرج کردن آن در سینما هستند؛ حسین راهنماییی، صادق رنجکشان، مصطفی احمدی، محمد امامی، هادی رضوی، احسان دلاویز، بابک زنجانی و سجاد خواجه علیجانی. به جز هادی رضوی که داماد وزیر سابق کار است، چند آقازاده هم در این بین حضور دارند؛ حمیدرضا فرزند محمدرضا عارف، عباس فرزند الیاس نادران، علی فرزند الیاس حضرتی سه نماینده مجلس و احسان فرزند جلال رسول اف مدیرعامل بانک آینده.

با توجه به آن که سینمای ایران هنوز صنعتی نشده و فیلم های آن به سوددهی نمی رسند، حضور آن ها در سینمای ایران، از ابتدا شائبه برانگیز بود. عده ای می گفتند برای پول شویی به سینما آمده اند، عده ای عقیده داشتند شهرت آن ها را به سینما کشانده و عده ای ادعا می نمایند کسب سرمایه اجتماعی و مصون ماندن از تعقیب قضایی، جهت سرمایه گذاران متمول را به سمت سینما کج نموده است. با این حال غیر از چند نفر از آن ها که دادگاهی شده اند، نمی توان از کثیف بودن سرمایه بقیه آن ها صحبت کرد. کار به جایی رسیده است که بعضی برای اشاره به صادق رنجکشان که این روز ها فیلم های بسیاری فراوری نموده یا در دست فراوری دارد، از لفظ سرمایه گذار مشکوک المنابع استفاده می نمایند! این لفظ اشاره واضحی است به این که اهالی سینما، به خصوص با توجه به تجربه راهنماییی، زنجانی، رضوی و دلاویز، اغلب به حضور سرمایه داران خوشبین نیستند.

بدون تردید حضور سرمایه گذاران در سینمای ایران اتفاق مثبتی است. اما در این راه باید مدیریت کرد و مراقب بود تا حواشی اقتصادی، گریبان گیر فیلم ها و سریال ها نشود. حواشی اقتصادی که در این سال ها برای چندین اثر به وجود آمده، مخاطبان را از محصول فراوریشده دل چرکین نموده و گاهی باعث توقف کار فراوری شده است. به علاوه عوامل محصولاتی که با پول کثیف فراوری شده اند، طبعاً باید دستمزد های خود را پس بدهند تا به بیت المال برگردد.

منبع:خراسان